Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla sunulan tezkerede, Libya’da Şubat 2011’de meydana gelen olayları takip eden süreçte demokratik kurumların inşa edilmesine yönelik gayretlerin, artan silahlı çatışmalar nedeniyle akamete uğradığı, ülkede parçalanmış bir yapı ortaya çıktığı hatırlatıldı.
Tezkerede, Libya’da ateşkesin tesis edilmesi, siyasi bütünlüğün sağlanması ve işleyen bir devlet düzeneğinin kurulmasının mümkün olamaması üzerine, barış ve istikrarın tesisini teminen Birleşmiş Milletler (BM) kolaylaştırıcılığında, tüm tarafların iştirakiyle yürütülen ve yaklaşık bir yıl süren Libya Siyasi Diyaloğu sonucunda, Libya Siyasi Muahedesi’nin, 17 Aralık 2015’te, Fas’ın Suheyrat kentinde imzalandığı belirtildi.
Libya Siyasi Mutabakatı kapsamında oluşturulan Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH), BM Güvenlik Kurulunun (BMGK) 2015’teki 2259 sayılı kararı uyarınca memleketler arası toplum tarafından Libya’yı temsil eden tek ve yasal hükümet olarak tanındığına işaret edilen tezkerede, BMGK’nin 2259 sayılı kararının, Libya Siyasi Muahedesi’nin uygulanması ile UMH dahil mutabakatta atıfta bulunulan Libya kuruluşlarının desteklenmesine davette bulunduğu anımsatıldı.
Tezkerede, Libya Siyasi Mutabakatı’nda yeri bulunmayan, bu çerçevede hem ulusal hem milletlerarası bakımdan gayrimeşru nitelik taşıyan kelamda Libya Ulusal Ordusu’nun, 4 Nisan 2019’da başşehir Trablus’u ele geçirmek ve UMH’yi devirmek gayesiyle başlattığı, sivilleri ve sivil altyapıyı da gaye alan, Libya’nın bütünlüğünü ve istikrarını tehdit eden, DEAŞ, El-Kaide ve başka terör örgütleri, yasa dışı silahlı kümeler ile yasa dışı göç ve insan ticareti için uygun ortam oluşturan atakları üzerine, UMH’nin Aralık 2019’da Türkiye’den takviye talebinde bulunduğu bildirildi.
– “TÜRKİYE LİBYA’DA KALICI ATEŞKESİN TESİSİNE GÜÇLÜ TAKVİYESİNİ SÜRDÜRÜYOR”
Müteakip süreçte UMH’nin, ülkenin bütünlüğüne kasteden bu atakları durdurduğu, böylelikle Libya’nın, Türkiye ve tüm bölge için güvenlik riski teşkil edecek bir kaosa ve istikrarsızlığa sürüklenmesinin önlendiği, alanda sükunetin sağlandığı, ülkede BM’nin kolaylaştırıcılığında, Libyalıların öncülüğünde ve sahipliğinde ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin önünün açılabildiği belirtilen tezkerede, şu tabirlere yer verildi:
“Türkiye, BM kolaylaştırıcılığında ilgili BMGK kararları çerçevesinde milletlerarası meşruiyet kapsamında yürütülen, Libya’nın egemenliğinin, toprak bütünlüğünün ve siyasi birliğinin korunmasına, ülkede kalıcı bir ateşkesin tesisine, ulusal uzlaşıyı sağlayacak siyasi diyalog uğraşlarına güçlü dayanağını sürdürmektedir. Libya’da 24 Aralık 2021 tarihi için planlanan seçimlerin yapılamaması sonrasında ortaya çıkan siyasi belirsizlik ve idare sorunu büyük fedakarlıklarla alanda tesis edilen sükuneti riske atmakta ve kalıcı istikrara ulaşılması önünde önemli pürüz oluşturmaktadır. Bu durum Libya’nın ve tüm bölgenin güvenliği bakımından telaşa yol açmaktadır. Türkiye ile Libya ortasında imzalanan ve yürürlüğe giren Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası ile daha da gelişen iki ülke ortasındaki tarihi, siyasi ve ekonomik esaslı münasebetler dikkate alındığında, Libya’da ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin devamı ile bu sürecin sonucunda barışın tesisi ve istikrarın sağlanması Türkiye açısından büyük kıymeti haizdir.”
Türkiye’nin, bu kapsamda Libya ile imzalanan ve yürürlüğe giren Güvenlik ve Askeri İş Birliği Mutabakat Muhtırası kapsamında Libya’nın güvenliğine katkı sağlayacak eğitim ve danışmanlık takviyesine devam ettiğine işaret edilen tezkerede, gelinen kademede Libya’da kalıcı ateşkesin ve siyasi diyalog sürecinin sonuçlandırılması ve kurumların birleştirilmesinin şimdi mümkün olamadığına dikkat çekildi.
– “BÖLGE İÇİN NEŞET EDEN RİSK VE TEHDİTLER DEVAM EDİYOR”
BM himayesinde yürütülen askeri ve siyasi görüşmelerin sonuçlanmasını teminen çatışmaların yine başlamasının önlenmesinin kıymet taşıdığı aktarılan tezkerede, bu kapsamda ülkeden Türkiye dahil tüm bölge için neşet eden risk ve tehditlerin devam ettiği, yasal hükümete yönelik atakların tekrar başlaması halinde Türkiye’nin gerek Akdeniz havzasındaki gerek Kuzey Afrika’daki çıkarlarının olumsuz etkileneceği vurgulandı.
Tezkerede, şunlar kaydedildi: