Haber siteleri toplumsal medya kanalları blog sayfaları ve misal web sitelerinde yer alan ve gerçek olmayan kişilik haklarını yahut marka hakkını zedeleyen bir haberin kaldırılmasını isteme hakkına sahipsiniz Bağlantıcı Muharrir Barış Karaoğlan gerçek olmayan ya da yeniliğini ve doğruluğunu yitirmiş bir haberin internet ortamında kaldırılması ya da erişimin engellenmesi mevzularında kıymetli açıklamalar yaptı
Güncel bir örnek vermek gerekirse yargılandığı bir davadan beraat etmiş birinin hala haber sitelerinde “piyasayı dolandırdı” ya da “nitelikli dolandırıcılıktan mahpusa girdi” ve benzeri formda yapılmış haberlerin, -kaldırılma talepleri- haberi yapan sitelerden talep edildikten sonra arama motorlarından da silinmesi başvurusu yapılabilir. Haber sitelerinin bu türlü durumlarda haberi kaldırmak istememeleri halinde “düzeltme talebi” yapılarak haberin kaldırılması yahut düzeltilmesi sağlanabilir, bu anayasal bir haktır ve basın yasası ile de düzenlenmiştir.
Yapılan son değişikliklerden sonra TBMM Adalet alsancak escort Kurulundan geçen yasa teklifi ile İnternet Haber Siteleri de müddetli yayın kapsamına dahil edildi ve bu değişikliklerden sonra Basın Yasası da yine konuşulmaya başlandı
Basın Yasası nın 14 unsuru yanıt ve düzeltme hakkının ne halde kullanılacağını sade bir biçimde açıklamaktadır
Maddenin birinci paragrafında Süreli yayınlarda bireylerin erdem ve haysiyetini ihlal edici yahut bireylerle ilgili gerçeğe alışılmamış yayım yapılması halinde, bundan ziyan gören kişinin yayın tarihinden itibaren iki ay içinde göndereceği cürüm ögesi içermeyen, üçüncü bireylerin hukuken korunan menfaatlerine alışılmamış olmayan düzeltme ve yanıt yazısını; sorumlu müdür hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, günlük müddetli yayınlarda yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç üç gün içinde, öteki müddetli yayınlar da yazıyı aldığı tarihten itibaren üç günden sonraki birinci nüshada, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, birebir puntolarla ve tıpkı biçimde yayınlamak zorundadır” denilmektedir.
Anlaşılacağı üzere düzeltme hakkının kullanılması için ortada hukuka alışılmamış bir yayın olmalıdır bu karşıtlığın tarifini yasa koyucu “şeref ve haysiyeti ihlal edici yahut gerçeğe alışılmamış yayın”, formunda düzenlemiştir. Elbette bu durum her olayın kendi içerisindeki somut özelliklerine nazaran değişiklik gösterebilir. Hakkında yayın yapılan kişi, o yayından bir biçimde “incindiğini ve kendisine ziyan verdiğini” düşünüyorsa, karşılık ve düzeltme hakkını kullanabileceğini tabir edebiliriz.
Erişimin engellenmesi başvurusu
Bu ve gibisi ihlal durumlarındaki haklı teşebbüslerin bir Anayasal Hak olduğunu vurgulayan Bağlantıcı Müellif Barış Karaoğlan yasa unsurlarını de belirterek şöyle devam etti
5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Hatalarla Çaba Edilmesi Hakkındaki Kanunun 9. unsuru, “İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini argüman eden gerçek ve hukuksal şahıslar ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak ihtar usulü ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği üzere direkt sulh ceza yargıcına başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilir.” Tabirleri ile bu mevzuya açıklık getirmiştir.
Aynı kanunda “İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini sav eden bireylerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır” denilmektedir. Hâkimin değerlendirmesine nazaran duruşma olmaksızın erişimin engellenmesi kararı verilebilir ve bu karar tez olarak erişim sağlayıcılar birliğine mahkeme tarafından bildiri edilir.
Bilinmelidir ki Anayasa nın 28 ve 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 3 hususunda sözünü bulan basının haber verme hakkı gerçeklik yenilik kamu faydası toplumsal ilgi mevzu ile söz ortasında düşünsel bağlılık ögeleri ile sonludur Haber verme hakkı bu sonlar içinde kaldığı sürece hukuka uygundur Bu ögelerden birini taşımayan haberin yahut tenkidin hukuka uygun olduğundan kelam edilemez ve hücuma buca escort uğrayan şahsî hak “korumaya paha bir üstünlük kazanır.”
Bu kısımda basın özgürlüğüne de atıfta bulunmak gerekirse basın özgürlüğünün “bir dereceye kadar abartma, hatta kışkırtmaya başvurma hakkını da içerdiği” unutulmamalı ve gözden çıkarılmamalıdır.
Haber verme hakkının hukuka uygun bir biçimde kullanılabilmesi için gereken ölçütler dört başlık altında toplanabilir
1 Haber gerçek olmalı
2 Haber şimdiki olmalı
3 Haberin verilmesinde kamu faydası bulunmalı
4 Haberin veriliş biçimi ile özü ortasında düşünsel bir bağ bulunmalıdır
Bu ögeler tenkit hakkı tarafından de geçerlidir Yani tenkidin olabilmesi için haberin ya da yazının içeriğinin gerçek olgulara dayanması aktüel bulunması ve bu haberin verilmesinde kamu faydası bulunması şartlarına bağlıdır
Yani kişinin ya da bir kurumun kişilik haklarını ihlal edici bir haberin kaldırılmasını istemek maddelerce muhafaza altına alınmış anayasal bir haktır
Özel hayatın kapalılığı ihlali başvurusu nasıl yapılır
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının saklılığı ihlal edilen şahıslar Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu na direkt başvurarak “içeriğe erişimin engellenmesi önleminin uygulanmasını” talep edebilmektedirler. Bu talep üzerine Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun tedbiren vereceği erişimin engellenmesi kararı gereği için Erişim Sağlayıcılar Birliği’ne gönderilmektedir. Talep edenin önlem kararını 24 saat içerisinde hakim onayına sunması gerekir. Aksi halde tedbiren verilmiş karar tabiatıyla kalkar ve erişime engellenmiş adres/adresler tekrar erişime açılır.
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı